Szamorodni - De Vergeten Parel van Tokaj
Tokaj in Hongarije kent verschillende stijlen zoete witte wijn, denk maar aan de werelberoemde Aszúwijnen, de Late Harvest of de Forditás. Maar had je al van Szamorodni gehoord? Szamorodni komt uit het Pools en betekent letterlijk “zoals het komt”. De Poolse oorsprong van het woord is te danken aan de eeuwenlange populariteit van deze wijn in Polen. De naam verwijst naar de trossen die zowel gezonde overrijpe bessen als bessen met botrytis of edelrot bevatten. Ze worden samen verwerkt en geperst. Volgens de huidige wetgeving moeten szamorodniwijnen minstens zes maanden rijpen op houten vaten en mogen ze pas in het begin van het tweede jaar na de oogst op de markt gebracht worden.
Szamorodni is gewoonlijk zoet (met een suikergehalte van mininimum 45 gram per liter), maar enkele domeinen maken ook een droge versie (met minder dag 9 gram restsuiker per liter), die doet denken aan Sherry, maar dan met een lager alcoholgehalte. De zeldzaamheid van deze wijn is te wijten aan de moelijke weersomstandigheden die het onmogelijk kunnen maken om deze wijn te verkrijgen. Een snelle daling van de temperatuur na het intreden van het edelrot, zodat het suikergehalte van de druiven niet verder kan stijgen, maar ze moeten geoogst worden, want het natte weer kan het nobelrot doen omslaan in grijsrot, waardoor er geen oogst is. Een ander ongunstig voorbeeld is wanneer trossen met een hoog suikergehalte volledig uitgisten, waardoor we een droge Szamorodni krijgen met een te hoog alcoholgehalte waar de balans helemaal zoek is.
Bij een droge Szamorodni wordt de wijn vergist onder flor (Sherry) of sous voile (vin Jaune uit de Jura) een witte gistlaag die een film vormt op de wijn in het vat. Dit membraam verhindert zuurstofcontact met de wijn, wat zorgt voor een ongewoon reductief milieu in het vat met de vorming van unieke aroma’s als resultaat. Als we een droge Szamorodni te pakken krijgen dan moet je die zeker komen proeven, het is een zeer unieke curiositeit!
